305 Mazda beschikbaar

Historie

 

Het Japanse Mazda werd in 1920 opgericht onder de naam Toyo Cork Kogyo. Het bedrijf hield zich oorspronkelijk bezig met veredelingstechniek. Later werden machineonderdelen en motorfietsen geproduceerd. Halverwege de jaren '30 startte de ontwikkeling van gemotoriseerde driewielers en kleine ‘kei cars’.

 

De eerste volwaardige auto, de Mazda R360 Coupé, kwam in 1960 op de markt. In 1967 begon de grootschalige export naar Europa. Het jaar daarop werd Auto Palace-de Binckhorst importeur van Mazda in Nederland. Toch zou het nog tot 1979 duren, het jaar van de lancering van de coupé Mazda RX-7, voor Mazda zich stevig gevestigd had op de Europese automarkt.

 

De bedrijfsnaam is in 1984 veranderd in Mazda Motor Corporation. De naam Mazda is afkomstig van Ahura Mazda. In de Perzische oudheid werd Ahura Mazda (‘Wijze Heer’) gezien als de goddelijke kracht van het goede, en tevens als de alomvattende hemelruimte. In het merknaam klinkt ook de naam van Jyujiro Matsuda door, de oprichter van Mazda.

 

 

Wankelmotor

 

In 1961 was een verdrag afgesloten met het Duitse NSU, om onder de merknaam Mazda het principe van de wankelmotor (of ‘rotatiemotor’) te mogen gebruiken en verder te ontwikkelen. De wankelmotor, genoemd naar zijn constructeur Felix Wankel, is een type verbrandingsmotor dat niet met cilinders en zuigers werkt. De wankelmotor gebruikt een rotor (draaiend onderdeel) die bij benadering driehoekig is en in een trommel zit.

 

In de open ruimten tussen de driehoekige rotor en de omringende trommel wordt een mengsel van brandstof en lucht tot ontploffing gebracht. Hierdoor gaat de rotor draaien. De vorm van het geheel is zo, dat de verbrandingskamers groter worden bij omwenteling.

 

Voordelen van de wankelmotor zijn de compacte bouw, de enorme acceleratie, het minimum aan bewegende onderdelen en daardoor de lage productiekosten. Toch zijn er zelfs met de meest geavanceerde rotatiemotoren problemen, met name bij het herhaaldelijk rijden van korte stukjes.

 

Vanaf 1967 produceert Mazda auto’s met een wankelmotor. De eerste was de Mazda 110 S Cosmo. Ook de veelgeprezen Renesis-motor uit de prijswinnende RX-8 (2003) was een rotatiemotor. In 1991 won Mazda zelfs de 24 uur van Le Mans met de Mazda 787-55. Dit was de enige raceoverwinning ooit met behulp van een wankelmotor.

 

 

MX-5

 

De oliecrisis in de jaren '70 had tot gevolg dat autofabrikanten geen geld investeerden in het updaten van hun sportieve roadsters. Dit type auto verscheen haast niet meer nieuw. Het kwam dan ook als verrassing dat Mazda in 1989 een open tweezitter lanceerde. De aantrekkelijke vormgeving, goede gewichtsverdeling, achterwielaandrijving en relatief lage prijs maakten van de MX-5 een groot succes.

 

Mazda heeft voor de auto al ruim tweehonderd onderscheidingen ontvangen. In 2000 vermeldde het Guinness Book of World Records de MX-5 al als ‘bestverkopende tweezits cabrio in de geschiedenis’. De verkoop ging echter gestaag door, zeker toen ook een roadster-coupé werd gelanceerd. Bij het 25-jarig jubileum stond de teller op 945.000 geproduceerde exemplaren van de MX-5.

 

In datzelfde jaar (2014) presenteerde Mazda de huidige, vierde generatie MX-5. Dankzij een ferme gewichtsreductie weegt deze ongeveer hetzelfde als de oorspronkelijke MX-5, ondanks extra voorzieningen. Het zwaartepunt ligt lager dan ooit. Om het rijplezier, de wendbaarheid en het reactievermogen te verhogen pastte Mazda het ontwerpprincipe toe van 'ruiter-en-paard-als-eenheid', of 'Jinba Ittai' in het Japans.

 

 

Ander imago

 

Gedurende de tachtiger jaren gold de middenklasser Mazda 323 als verkooptopper. De grotere en eveneens goed verkopende Mazda 626 werd zelfs gebouwd tot 2002, maar verdween toen het merk een ander imago wilde. In het begin jaren ’90 had het merk in Nederland veel bekendheid gekregen door de onorthodoxe autoreclames die op de televisie uitzond. Zo werd een spotje van het scherm gehaald, waarin zes springende dwergen de cilinders van een Mazda-motor uitbeeldden. Ten tijde dat de Nederlandse automaker Daf met faillissement bedreigd werd, adverteerde Mazda met de tekst ‘Koop een Daf’.

 

Tegen de milleniumwisseling wilde Mazda iets anders uitstralen: de vlucht naar de toekomst. Bekend corporate image-maker Rei Yoshimara kwam daarop met een nieuw logo, een gestyleerde ‘V’ tegen een cirkelvormige achtergrond (1998). De ‘V’ staat voor vleugels in vlucht. Samen met het onderste deel van de cirkel vormt de ‘V’ echter een ‘M’. Deze ‘M’, van Mazda, spreidt zich open als een waaier. De waaier geeft de creativiteit, vitaliteit, flexibiliteit en passie van Mazda weer. Als geheel moet de cirkel uitstralen dat Mazda klaar is voor de 21e eeuw.

 

 

Kodo-filosofie

 

Bij het nieuwe imago hoorden natuurlijk nieuwe automodellen. In het eerste decennium werden deze vormgegeven aan de hand van Mazda’s ontwerpfilosofie Nagare, geïnspireerd op natuurlijke elementen. Onder leiding van de Nederlandse topontwerper Laurens van den Acker verschenen fraaie conceptcars in de Nagare-serie, zoals de Kiyora, Kazamai en Taiki.

 

Na het vertrek van Van den Acker introduceerde Mazda de huidige designfilosofie. Deze heet Kodo, wat in het Japans zoveel betekent als ‘de ziel van de beweging’. Ook nu draait het om vloeiende lijnen en emotie, Mazda zou ‘het Japanse Alfa Romeo’ moeten worden. De conceptcar Mazda Minagi (2011), die aan de basis lag van de compacte cross-over CX-5, toonde Mazda’s gezicht van de toekomst.

 

 

Bouwstenen-strategie

 

Onderhuids bracht de Minagi eveneens belangrijk nieuws: de conceptcar was voorzien van SkyActiv-technologie. SkyActiv is een geheel nieuwe lijn aan motoren, body’s, onderstellen en versnellingsbakken die rijplezier, efficiëntie én milieuvriendelijkheid moeten bieden. Mazda wilde dat de modellen in 2015 gemiddeld 30 procent zuiniger zouden zijn dan in 2008.

 

Om dit te bereiken moet er echter meer gebeuren. Het merk doet praktijkervaring op met een elektrische auto en investeert in de ontwikkeling van waterstoftechniek, waaronder een waterstof-rotatiemotor.

 

Mazda wil nieuwe technologieën stapsgewijs introduceren, en niet voordat een systeem productierijp is. Het spreekt dan ook van een ‘bouwstenen-strategie’: steen voor steen worden innovaties toegevoegd. In dit kader heeft Mazda Motor Nederland aangegeven dat brandstof aangedreven auto’s in de nabije toekomst bij Mazda nog lang centraal blijven staan.

 

 

Betrouwbaarheid

 

Naast de huidige reeks basismodellen (zoals de Mazda 2 en 3) doet Mazda tegenwoordig goede zaken met de cross-overs en SUV-achtige modellen uit de CX-reeks. In de 21e eeuw doen de auto's het ook goed op het gebied van betrouwbaarheid. In 2007 behaalden de Mazda 3 en Mazda 2 de eerste en tweede plek in de TÜV-(pech)statistieken. Slechts 1,2 procent van alle Mazda 3-modellen had last van ernstige technische mankementen. Ook in latere TÜV-rapporten (2011, 2014) stond de Mazda 2 op de tweede plek. In het Autobild kwaliteitsonderzoek behaalde Mazda 3 jaar lang (2004, 2006, 2007) de eerste plaats.

 

 

Organisatie

 

Eind jaren ’90 werd Mazda door faillissement bedreigd. Het Amerikaanse Ford, dat al sinds 1979 Mazda-aandelen bezat, nam toen een meerderheidsbelang in het merk. Om zelf de volgende economische crisis, tijdens het eerste decennium van de 21e eeuw, te overleven heeft Ford Motor Company inmiddels een deel van deze aandelen verkocht. Wel blijft de strategische samenwerking met Mazda bestaan.

 

Die bestaat onder meer uit het delen van platforms en aandrijflijnen. Zo kwam het model Mazda 3 uit 2006 grotendeels overeen met de Ford Focus en met de S40 en V50 van toenmalig Ford-merk Volvo. De technologische uitwisseling verving de eerdere praktijk van 'badge engineering'. Daarbij verkocht Ford in Azië en Australië zijn eigen modellen onder het Mazda-merk.

 

Het hoofdkantoor van Mazda staat in het Hiroshima. In deze Japanse stad staat ook het Mazda Museum. In Leverkusen (Duitsland) zitten het hoofdkantoor en de Reseach & Development-afdeling van Mazda Motor Europe. Daar werken circa 1.600 mensen. Het Europese magazijn en de logistieke afdeling zijn in België gevestigd, nabij Mazda’s autoterminal in Antwerpen. Het merk is in 22 Europese landen actief.