Een turbo, of turbolader, is een slim stukje techniek dat de prestaties van een verbrandingsmotor aanzienlijk verbetert. Door extra lucht in de cilinders te persen, wordt de verbranding krachtiger en levert de motor meer vermogen zonder dat de cilinderinhoud hoeft toe te nemen. Dit betekent snellere acceleraties, een hoger koppel en in veel gevallen zelfs een efficiënter brandstofverbruik. Geen wonder dat turbo’s tegenwoordig in bijna elke moderne auto te vinden zijn, van compacte stadsauto’s tot high-performance sportwagens. Maar hoe werkt een turbo precies, wat zijn de voordelen en waar moet je op letten om hem in topconditie te houden? In dit artikel duiken we in de techniek achter turbo’s en beantwoorden we veelgestelde vragen.

Geschiedenis van de turbo

De turbo werd oorspronkelijk ontwikkeld voor vliegtuigmotoren in het begin van de 20e eeuw om op grote hoogte voldoende vermogen te behouden. In de jaren '60 en '70 vond de turbo zijn weg naar de autosport en later naar productievoertuigen, voornamelijk om de prestaties te verbeteren. Tegenwoordig worden turbo's ook gebruikt om de efficiëntie te verhogen en de uitstoot te verminderen, wat bijdraagt aan zuinigere en milieuvriendelijkere motoren.

 

Technische werking van een turbo

Een turbo bestaat uit twee hoofdcomponenten: een turbine en een compressor. De turbine wordt aangedreven door de uitlaatgassen van de motor, waardoor het turbinewiel gaat draaien. Dit wiel is verbonden met een as die het compressorwiel aandrijft. De compressor zuigt lucht van buiten aan en perst deze samen, waardoor meer lucht (en dus zuurstof) in de cilinders komt. Dit leidt tot een effectievere en efficiëntere verbranding.

 

Verschil tussen een turbo en een compressor

Zowel turbo's als compressors (supercharger) verhogen de hoeveelheid lucht die de motor binnenkomt, maar ze verschillen in aandrijving. Een turbo wordt aangedreven door uitlaatgassen, terwijl een compressor mechanisch wordt aangedreven door de motor zelf, bijvoorbeeld via een riem. Hierdoor kan een compressor direct vermogen leveren zonder vertraging, maar het kost ook motorkracht om de compressor aan te drijven. Een turbo daarentegen gebruikt de energie van de uitlaatgassen, wat efficiënter is, maar kan leiden tot een lichte vertraging in vermogensafgifte, bekend als turbolag.

 

Werking van variabele turbo's

Variabele turbo's, of turbo's met variabele geometrie, hebben verstelbare schoepen in de turbine. Deze schoepen kunnen de stroming van uitlaatgassen aanpassen, waardoor de efficiëntie van de turbo over een breder toerenbereik wordt geoptimaliseerd. Dit vermindert turbogat en verbetert de respons van de motor bij verschillende toerentallen.

 

Meerdere turbo's

Sommige motoren gebruiken meerdere turbo's om de prestaties verder te verbeteren. Bijvoorbeeld, een bi-turbo configuratie heeft twee turbo's die parallel werken, terwijl een twin-scroll turbo een enkele behuizing heeft met twee gescheiden inlaatkanalen voor de uitlaatgassen, wat de efficiëntie verbetert. Deze configuraties helpen om het turbogat te verminderen en zorgen voor een soepelere vermogensafgifte over het gehele toerenbereik. Een recente BMW 750d heeft zelfs 4 turbo's op een 3 liter 6 cilinder motor gebouwd om tot 400 pk en een koppel van 760 Nm te komen. Daarmee sprint deze enorme auto 4,6 seconden naar de 100 km/uur terwijl het NEDC brandstofverbruik beperkt blijft tot slechts 5,9 liter per 100 km.

 

Wat is een turbogat?

Turbogat, of "turbolag", is de vertraging tussen het moment dat de bestuurder het gaspedaal indrukt en het moment dat de turbo voldoende druk opbouwt om extra vermogen te leveren. Dit komt doordat de turbo tijd nodig heeft om op snelheid te komen en voldoende druk op te bouwen. Moderne technologieën, zoals variabele geometrie turbo's, helpen om dit effect te minimaliseren.

 

Turbo's en milieuvriendelijkheid

Moderne auto's maken steeds vaker gebruik van turbo's om kleinere motoren te voorzien van voldoende vermogen, een proces dat bekend staat als "downsizing". Door een kleinere motor met een turbo te combineren, kan vergelijkbaar vermogen worden bereikt als bij een grotere motor, maar met een lager brandstofverbruik en minder uitstoot. Dit draagt bij aan de ontwikkeling van zuinigere en milieuvriendelijkere voertuigen.

 

5 tips om de levensduur van een turbo te verlengen

1. Regelmatig onderhoud: Zorg voor tijdige olieverversingen en gebruik de juiste olie om de turbo goed gesmeerd en schoon te houden.
2. Motor opwarmen: Laat de motor na het starten even op temperatuur komen voordat u hard gaat rijden, zodat de olie de juiste viscositeit bereikt.
3. Koel afrijden: Laat de motor na een intensieve rit even stationair draaien voordat u deze uitschakelt, zodat de turbo kan afkoelen en olieverstopping wordt voorkomen.
4. Gebruik kwaliteitsbrandstof: Dit vermindert de kans op koolstofafzettingen die de turbo kunnen beschadigen.
5. Vermijd plotselinge belasting: Probeer abrupte acceleraties te vermijden wanneer de motor koud is, om overmatige belasting van de turbo te voorkomen.

 

5 veelgestelde vragen over turbo's

1. Kan een turbo in elke auto worden ingebouwd?
In theorie kan een turbo in veel auto's worden ingebouwd, maar dit vereist aanzienlijke aanpassingen aan de motor en het koelsysteem. Dit is niet altijd praktisch of kosteneffectief.
2. Verhoogt een turbo het brandstofverbruik?
Een turbo kan het brandstofverbruik verhogen als het extra vermogen continu wordt benut. Echter, bij normaal rijgedrag kan een turbo juist bijdragen aan een efficiëntere verbranding en dus zuiniger rijden.
3. Hebben turbo's extra onderhoud nodig?
Turbo’s vereisen geen specifiek extra onderhoud, maar het is essentieel om regelmatig de olie te verversen en een kwalitatieve motorolie te gebruiken. Dit helpt slijtage en schade aan de turbo te voorkomen.
4. Wat zijn de tekenen van een defecte turbo?
Symptomen van een defecte turbo kunnen zijn: vermogensverlies, overmatig rook uit de uitlaat (blauw of zwart), een fluitend of gierend geluid bij accelereren, verhoogd olieverbruik en foutmeldingen op het dashboard.
5. Hoe lang gaat een turbo mee?
De levensduur van een turbo hangt af van het onderhoud en rijgedrag, maar gemiddeld kan een turbo tussen de 150.000 en 250.000 kilometer meegaan. Regelmatig onderhoud en zorgvuldig gebruik kunnen de levensduur aanzienlijk verlengen.

 

Op zoek naar een auto met of zonder turbo? Op AutoKopen.nl hebben we een enorm aanbod van betrouwbare occasions.